Sanctiebepaling fiscaal partnerschap bij echtscheiding
Er is sprake van duurzaam gescheiden leven wanneer echtelieden wettelijk nog zijn gehuwd, maar in werkelijkheid al gescheiden leven. Ieder leidt afzonderlijk zijn eigen leven als ware hij of zij niet met de ander gehuwd en deze toestand door tenminste door een van hen als bestendig wordt bestempeld. Voor de inkomstenbelasting geldt dat deze personen worden aangemerkt als ongehuwd. In het jaar van echtscheiding kunnen zij echter nog kiezen om als fiscaal partners behandeld te worden met het oog op de optimalisering van de belastingdruk. Die keuze vereist een nauwgezette coördinatie van de fiscale aangiften. Leidt de optelsom van een inkomstenbron of aftrekpost niet tot 100% of wordt ze in het geheel niet opgegeven, dan treedt de wettelijke bepaling in werking dat een gemeenschappelijk inkomen of vermogensbestanddeel geacht wordt op te komen voor de helft bij iedere belastingplichtige afzonderlijk.
Rekenvoorbeeld
Rob en Marjan besluiten te scheiden en wensen hiermee feitelijk niet te wachten tot de echtscheiding daadwerkelijk is ingeschreven. Rob verdient in loondienst € 90.000. Marjan heeft geen inkomsten. Er is sprake van een eigen woning die tot de huwelijksgemeenschap behoort ter waarde van € 400.000. De eigen woning lening bedraagt € 360.000. Het saldo van inkomsten uit eigen woning bedraagt in het jaar van aangifte € 16.800 negatief. Deze aftrekpost levert bij een 100% toewijzing van de hypotheekrente aan Rob een belastingteruggave op van € 8.736. Nu Marjan geen eigen inkomsten heeft, is er voor haar geen inkomen in box 1 om enig deel van de hypotheekrente te verrekenen. Als Rob en Marjan in hun jaar van echtscheiding besluiten om te kiezen voor het fiscaal partnerschap en er door omstandigheden onjuiste aangiften op dit onderdeel plaatsvinden, verdwijnt 50% van het fiscale voordeel. Een financieel nadeel van € 4.368 is het gevolg.
Convenant
In het convenant van Rob en Marjan staat de volgende paragraaf: "Met betrekking tot belastingschulden c.q. belastingteruggaven spreken partijen de volgende verrekening respectievelijk verdeling af: de aanslag premies volksverzekeringen en inkomstenbelasting 200X zal bij helfte worden voldaan respectievelijk worden verdeeld." Rob en Marjan zijn in beginsel verantwoordelijk voor hun eigen fiscale aangifte. Voor zover zij gebruik maken van een belastingconsulent is deze consulent verantwoordelijk voor de aangifte conform de fiscale regelgeving. Als Rob of Marjan aan hun consulent op een onjuiste of onvolledige wijze hun informatie aanleveren, blijven zij persoonlijk verantwoordelijk voor hun aangifte.
De sanctiebepaling in het kader van het fiscaal partnerschap kan Rob en Marjan totaal € 4.368 aan inkomstenbelasting schelen. Een substantieel verschil. Een verschil groot genoeg om u te bezinnen op de volgende vragen:
- Tot hoever reikt uw verantwoordelijkheid in het informeren van cliënten bij een scheidingsbemiddeling?
- Waar eindigt uw zorgplicht wanneer u tijdens de bemiddeling constateert dat één of beide partners onvoldoende inzicht hebben in de fiscale afwikkeling van hun scheiding?
- Is de fiscale afwikkeling van een scheiding een risico in het kader van een succesvolle afronding van uw bemiddeling?
In dit rekenvoorbeeld is uitsluitend geïsoleerd naar deze fiscale bepaling gekeken. De effecten van alimentatie, de twee jaarstermijn in het kader van aftrek van rente op de eigen woning lening in geval van echtscheiding noch de combinatie van beiden zijn buiten beschouwing gelaten. Het belang hiervan is gelegen in het helder positioneren van het verscholen element, de sanctiebepaling die geldt voor het fiscaal partnerschap.
Als professioneel financieel planners en scheidingsbemiddelaars onderkennen wij zowel de financiële en fiscale aspecten van een scheiding als de emotionele aspecten. In dat kader bieden wij complementaire diensten aan de advocatuur en andere mediators aan.
Datum: Mei 2005
Deel dit artikel met anderen