Pensioenadviezen voor bedrijven
Onafhankelijke advisering doet nu ook zijn intrede in de markt voor pensioenadvisering bij bedrijven. Dit najaar startte een unieke voorlichtingscampagne binnen Halliburton Nederland.
Smit Vernooij c.s. speelde hierbij een belangrijke ondersteunende rol in de communicatie naar werknemers op individueel niveau.
Sinds het midden van de jaren negentig is er sprake van een ombouw van pensioenregelingen. De befaamde eindloonregeling waarbij iemand bij 40 dienstjaren 70% van het laatstverdiende loon als pensioeninkomen opbouwt, is simpelweg te duur geworden. Hiervoor in de plaats komen middelloonregelingen en beschikbare premieregelingen. Deze regelingen kunnen, mits goed in elkaar gezet, nog steeds zorgen voor een kwalitatief goede pensioenregeling.
Hoezeer de communicatie naar werknemers van belang kan zijn, blijkt wel uit het eenvoudige gegeven dat een beëindiging van een eindloonregeling door werknemers in beginsel ervaren wordt als een verlies aan kwaliteit. Dit komt vooral door het verlies van gegarandeerde aanspraken. Daarnaast worden betrokkenen gedwongen na te denken over pensioen terwijl de meeste werknemers willen dat 'het' gewoon geregeld is.
Voor de werkgever is vooral het groter geheel van belang. Wanneer de financiering van een eindloonregeling te kostbaar wordt, staat het resultaat van een onderneming of erger nog kan het voortbestaan van een onderneming of vestiging op het spel staan. Pensioen mag dan een belangrijke secundaire arbeidsvoorwaarde zijn, de financiële ruimte voor loonaanpassing aan inflatie en werkgelegenheid zijn aspecten die direct van belang zijn. Dan wordt het dilemma al snel helder en is pensioen een onderdeel geworden van een groter geheel.
Over een dergelijk dilemma voeren werkgevers en werknemers, veelal vertegenwoordigd via de ondernemingsraad (OR), overleg. In dat overleg schuiven adviseurs van de werkgever en de OR aan waardoor uiteindelijk een nieuwe pensioenregeling vorm krijgt. Als dit zijn beslag krijgt, blijkt in de praktijk dat menige werkgever onvoldoende oog heeft voor de communicatie naar de werknemers. De pensioenverzekeraar of de adviseur van de werkgever gaat er dan vanuit dat schriftelijke informatie en een groepspresentatie voor de werknemers voldoende is voor een overgang naar een nieuwe pensioenregeling.
Halliburton Nederland onderkende tijdig deze valkuil en verzocht Smit Vernooij c.s. om de individuele consequenties voor werknemers met hen te bespreken in een persoonlijk gesprek. De voordelen hiervan zijn:
- Er is sprake van een onafhankelijke deskundige die zich kan uitspreken over de persoonlijke consequenties die nu eenmaal sterk kunnen verschillen per werknemer;
- Wanneer van werknemers verwacht wordt dat zij bij een beschikbare premieregeling zelf hun beleggingsmix samenstellen dan dient op individuele basis zorgvuldig geïnvenstariseerd te worden wat het kennisniveau is van de werknemer met als doel een passend beleggingsprofiel samen te stellen;
- Gaat de aanpassing van de pensioenregeling gepaard met een wisseling van pensioenuitvoerder, dan speelt ook de individuele beoordeling van de overheveling van de opgebouwde rechten naar de nieuwe pensioenuitvoerder;
- De vertrouwelijkheid van de gesprekken kan veel beter gegarandeerd worden doordat een onafhankelijke derde uitsluitend het belang van de werknemer dient. Voor de betreffende adviseur kan dan nimmer een conflict of intrest ontstaan;
- Pensioen is slechts een onderdeel van de totale financiën van een werknemer. Ook vanuit een breder perspectief kan een professioneel financieel planner de implementatie van een nieuwe pensioenregeling beoordelen en aldus de werknemer voorzien van een betere kwaliteit advies;
- De onafhankelijke professional biedt aan werknemers een goede mogelijkheid om gevoelens, positief of negatief, die er leven ten aanzien van de aanpassing van de arbeidsvoorwaarden in een vertrouwelijk gesprek vorm te geven.
Hoe kijkt bestuurder Arthur van der Klaauw terug op de beslissing om Smit Vernooij c.s. te vragen de individuele begeleiding te verzorgen richting de werknemers?
"Als bestuurder van Halliburton had ik de verantwoordelijkheid de regeling te implementeren. Het was mij al snel duidelijk dat alleen duidelijke communicatie gedurende het traject tot het gewenste resultaat zou leiden.
Van een gematigde eindloonregeling naar een kwalitatief goede beschikbare premieregeling blijft een hele stap en de meeste medewerkers behouden liever hun oude gegarandeerde regeling ondanks een fors hogere franchise. Aansluitend op de gebruikelijke communicatie (brieven, presentaties, informatiepakket) was het aanbieden van een onafhankelijke adviseur aan de deelnemers voor mij een vanzelfsprekendheid. Op deze wijze creëer je de mogelijkheid voor een constructief gesprek over de aangeboden regeling. Hierbij dient de adviseur een volledig onafhankelijke rol in te kunnen nemen met als basis de oude en de nieuwe regeling. De gekozen aanpak met de adviseurs van Smit Vernooij, duidelijke communicatie vooraf en gedurende het traject, mede vanuit de Ondernemingsraad, had tot resultaat dat 83% van de medewerkers er voor koos een gesprek te hebben met een adviseur. Uiteindelijk stemde 97% van de deelnemers in met de aangeboden regeling binnen de daarvoor gegeven termijn. Een prachtig resultaat!"
Van belang bij advisering binnen groepsprocessen is bovenal het empatisch vermogen van de adviseur. De adviseur dient een extra zintuig te hebben om groepsgevoelens te signaleren en te vertalen in een goede communicatie naar werknemers. Bij de advisering aan Halliburton heeft Smit Vernooij c.s. bewust gekozen voor een strategie waarbij iedere vestiging van Halliburton voorzien werd van een lokale adviseur. Nederland is weliswaar een klein land maar groot genoeg om te kunnen spreken van lokale mentaliteitsverschillen. Van de vier betrokken adviseurs verdeeld over de drie vestigingen zijn drie van de vier tevens werkzaam als NMI - mediator. De kennis en ervaring met de factor 'mens' was daardoor in professionele handen.
Hoe kijkt werkneemster en tevens vertegenwoordigster van de OR Angie Buyck terug op de rol van Smit Vernooij c.s.?
"Vanuit OR perspectief waren wij van mening een langdurig onderhandelingsproces met sukses te hebben afgerond met een goed alternatief voor onze mederwerkers als resultaat. Deze mening werd echter door veel medewerkers niet gedeeld. De OR is door een deel van de achterban behoorlijk ter verantwoording geroepen en moest het besluit tot instemming met het nieuwe pensioenvoorstel stevig verdedigen. De nieuwe regeling werd als negatief ervaren, er was wantrouwen naar het bestuur en angst voor een onzekere en onbekende toekomst. Met name het onbekend zijn met een DC regeling was een groot probleem. Ondanks uitgebreide documentatie en presentaties begrepen veel deelnemers niet waar ze aan toe waren. De gemiddelde deelnemer heeft nu eenmaal weinig verstand van beleggen en complexe financiele zaken. Het aanbod van een gesprek met een onafhankelijke financieel adviseur werd door de meeste medewerkers zeer op prijs gesteld. De adviseurs hebben middels enquetes en individuele calculaties de gesprekken zeer goed voorbereid en zich goed ingeleefd in de belevingswereld van de deelnemers. Er is overwegend positief op gereageerd.
Op persoonlijk front was ik ook zeer gelukkig met het aanbod van een persoonlijk gesprek. Ondanks dat ik vanuit de OR maandenlang intensief met de regeling bezig ben geweest, had ik ook de nodige vragen. Mijn persoonlijk adviesgesprek heeft mij geholpen weloverwogen keuzes te maken."
Samenwerking adviseur werkgever
Essentieel voor een efficiënt adviestraject is de samenwerking met de adviseur van de werkgever. In het geval van Halliburton betekende dit een samenwerking tussen Smit Vernooij c.s. en Mercer Human Resource Consulting. Op die samenwerking kijkt Smit Vernooij c.s. met genoegen terug.
Heeft u binnen uw bedrijf te maken met groepsprocessen en zoekt u een professionele partij die de inhoudelijke informatie communicatief juist vormt geeft, neemt u dan gerust contact op met Smit Vernooij c.s. Onze contactgegevens vindt u hier >>>
Klik hier voor een ander voorbeeld van een pensioenadvies voor bedrijven >>>
Datum: Februari 2007
Deel dit artikel met anderen