Inleiding Financieel fit
Wat bepaalt de kwaliteit van een goed financieel advies?
Is een rapport met oneindig veel getallenreeksen dat u tot op de euro nauwkeurig voorrekent wat uw inkomen zal zijn over 40 jaar een goed financieel advies?
Volgens velen wel. Nog steeds worden dit soort rapporten gebruikt als ware het een wondermiddel. Misschien werkt het vanuit commercieel oogpunt, maar het is geen garantie voor een goed advies. De werkelijke kwaliteit van een financieel rapport is immers afhankelijk van de kwaliteit van de adviseur.
Vakkennis, empathie en een grondige werkwijze bepalen aldus de kwaliteit van financieel rapport
Maak kennis met het gedachtegoed van Rik Smit. Bijgaand de inleiding van zijn boek Financieel fit met in de herziene 2e druk een compleet hoofdstuk over de levensloopregeling
Biedt de Wet Financiële Dienstverlening (WFD) consumenten voldoende waarborgen voor een goed financieel advies? Is de WFD het wondermiddel waar velen op hebben gewacht? Wonderen bestaan niet. Verwacht u dan ook geen wonderen van deze wet. De moderne colporteur maakt deel uit van een professioneel adviesbureau met maar één doel voor ogen: "Hoe verdien ik zoveel mogelijk aan deze klant?" Deze adviseur misbruikt de noemer financiële planning om meer hypotheek te verkopen dan sec nodig is voor de aankoop van een huis en om vooral die financiële produkten aan te prijzen die uitblinken in de hoogte van de beloning voor de verkopend adviseur.
Kan internet als informatiebron u behoeden voor foute adviseurs? Ja dat kan. De toezichthouder Autoriteit Financiële Markten (AFM) publiceert de namen van adviseurs die zich niet aan de regels houden. Maar een garantie heeft u niet. Is het dan verstandig om internet als informatiebron te gebruiken om u te verdiepen in een financieel onderwerp? Jazeker, dat is verstandig. Het kost u echter wel veel tijd. Ook om te kunnen beoordelen of de bron betrouwbare informatie geeft. Was de reden om een advies van een professioneel adviseur te vragen niet mede ingegeven door de tijd die het u bespaart het zelf uit te zoeken? Is dit voor u een herkenbaar dilemma? Bestaat er wellicht een tussenoplossing? Is het mogelijk u zo te verdiepen in een financieel onderwerp dat u een goede gesprekspartner bent voor uw adviseur zonder al te veel eigen tijd te investeren? Bent u beter in staat de integriteit van de adviseur juist in te schatten als u zelf op de hoogte bent van het onderwerp?
Op deze vragen geef ik u graag een antwoord. Maar eerst heb ik nog een vraag aan u! Weet u nog wanneer u voor het laatst even de tijd nam om zaken eens rustig te overdenken? Of bent u iemand die nu u er over nadenkt als maar aan het hollen is? U heeft het waarschijnlijk "Druk, druk, druk". Mijn sportmaat Joop heeft zich bij mij onsterfelijk gemaakt tijdens een discussie in de kleedkamer over dit maatschappelijk fenomeen. Bewust liet hij de discussie enige tijd lopen om als volgt in te breken: "Wisten jullie dat als je dood bent er nog steeds werk ligt te wachten om gedaan te worden?" Ineens was het doodstil in de kleedkamer. Het laat zich raden dat het eerste geluid een standaard opmerking over het weer was.
De vraag van Joop is veelbetekenend. Iedereen holt maar en meent dat nog harder hollen het antwoord is. Zo ook op de vraag: "Hoe word ik financieel succesvol?" Geld heeft de hardlopers in haar macht. Wilt u hieraan ontkomen, stel uzelf dan eens de vraag of wat men u voorhoudt voor u werkelijk belangrijk is. Relativeer. Wees kritisch. Betwijfel desnoods de bewering of verbaas uzelf.
Deze reacties beïnvloeden het nemen van een financiële beslissing positief. Veel minder positief is het overdonderen waar menige verkooporganisatie graag gebruik van maakt. Heeft u zich wel eens overdonderd gevoeld? Nee? Hoe verging het u bij de aankoop van uw eigen huis? Of bij uw hypotheek? Welke financiële produkten heeft u aangeschaft? Weet u nog hoeveel vragen de adviseur u heeft gesteld? Is het niet typerend dat de adviseur annex verkoper van financiële zaken uitblinkt in het geven van uw antwoorden. "Natuurlijk wilt u niet elke maand teveel betalen". "Juist daarom is dit voor u het juiste produkt". "Dit produkt past precies bij uw persoonlijke situatie". Hoezo persoonlijk? Wat wist deze adviseur nu eigenlijk van uw persoonlijke situatie?
Wat vindt u echt belangrijk? Die vraag gaat over uw leven en niet over geld. Geld is immers een middel en niet een doel op zich. De doelstellingen die centraal staan in uw leven hebben vooral betrekking op wonen, werken, gezondheid, vrije tijd en uw relaties. Deze vijf gebieden kunnen we onderscheiden als onderdeel van ons persoonlijk leven. Door u eerst te bezinnen op deze vraagstukken komt u vanzelf uit bij de financiële randvoorwaarden die gelden voor een specifiek doel. Het is deze volgorde die u in staat stelt kritisch te kijken naar geldzaken. Lees de advertentie van de makelaar nog eens die het huis aanprijsde waar u voor getekend heeft. De advertentie vertelt toch wat u volgens de makelaar belangrijk moet vinden? Pak uw huwelijkse voorwaarden en testament er eens bij. Vond u deze afspraken zelf belangrijk of heeft u maar wat getekend?
Financiële planning is een proces wat hoort aan te vangen met een pas op de plaats. Stop met hollen en ga bij uzelf te rade. Het is deze missie die ik mijzelf ten doel heb gesteld bij het schrijven van dit boek. Wanneer het lezen ervan u in staat stelt uzelf de juiste vragen te stellen, is mijn missie geslaagd. Dan wordt u niet alleen financieel fit, maar dan heeft u ook geleerd om financieel fit te blijven. Want het is dit proces van vragen stellen, waardoor u beter voorbereid advies in kunt winnen. Het stelt u in staat om de spraakwaterval van de adviseur te filteren en te sorteren. De ene adviseur is de andere niet. Dus als úw vragen niet beantwoord worden, hol dan niet mee.
De kwaliteit van een goed financieel advies wordt bepaald door de kwaliteit van de dialoog. Die dialoog begint met een verkenning van uzelf en van de betrokken. Daarop volgt de dialoog met uw adviseur. Informeer naar de wijze waarop de adviseur zijn vakkennis op peil houdt. Vraagt u hem of haar gerust naar de mate van onafhankelijkheid van het advies. Zorg dat u kunt beoordelen of het advies wat volgens de adviseur voor u het beste is, samenvalt met het advies wat de hoogste provisie oplevert. Is het niet deze transparantie waardoor u werkelijk kunt toetsen dat het uitsluitend om uw belang gaat?
Met deze tweede druk van Financieel fit heeft u de gelegenheid kennis te nemen van een grote diversiteit aan financiële onderwerpen waarmee u te maken zult krijgen in uw leven. Wat bepaalt de kwaliteit van een financieel advies? Het antwoord op deze vraag is dat er vele factoren van belang zijn. Niet in de laatste plaats uw eigen verantwoordelijkheid.
Rik Smit FFP
Datum: December 2006
Deel dit artikel met anderen